Porcine Circovirus 2 ในปี 2020

เชื้อไวรัส Porcine Circovirus(PCV) ถูกพบในปี 1974 ในเซลล์เพาะเลี้ยงจากไตสุกร โดยสมัยนั้นยังไม่ได้รับความสนใจเนื่องจากถูกรายงานว่าเป็นเชื้อไม่ก่อโรคในสุกร จนถึงปี 1990 พบการรายงานอาการป่วยในสุกรอนุบาลในประเทศแคนาดา มีอาการผอมโทรม หายใจกระแทก ตัวเหลือง และตาย กลุ่มอาการเหล่านี้ถูกเรียกว่า Post-weaning Multisystemic Wasting Syndrome (PMWS) จนถึง 1997 เริ่มมีการโต้เถียงถึงสาเหตุของ PMWS และพบว่า PCV2 เป็นเชื้อสำคัญในการก่อให้เกิดกลุ่มอาการดังกล่าว ต่อมาได้มีการค้นพบวัคซีน PCV-2 โดยมีผลในการ ลดอาการของโรค, อัตราการสูญเสียต่ำลง และเพิ่มอัตราการเจริญเติบโต ตลอดจนเพิ่มสวัสดิภาพสัตว์ (Animal Welfare)

 

แต่ในปัจจุบัน มีการรายงานว่าวัคซีนไม่สามารถคุมโรคได้ถึงแม้ว่ามีการฉีดวัคซีนไปแล้ว (Vaccine Failure) โดยเริ่มมีกล่าวถึงว่าอาจจะเกิดจากการที่เชื้อ PCV2 มีการกลายพันธุ์ เนื่องจากวัคซีน PCV2 ในท้องตลาดผลิตจากเชื้อ PCV2a เกือบทั้งหมด โดยมีการรายงานการตรวจพบ PCV2d เพิ่มขึ้นเช่นเดียวกันทั่วโลก โดยข้อมูลจาก Iowa State University ในประเทศอเมริการายงานว่ามีการตรวจพบ PCV2d มากกว่า 60% ตั้งแต่ปี 2014 จนถึงปัจจุบันมีแนวโน้มสูงขึ้นมากกว่า 80% ข้อมูลจากทางกลุ่มประเทศเอเชียได้รายงานในทางเดียวกันว่าพบการระบาดมากกว่า 68% และสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในส่วนของประเทศไทยมีข้อมูลทางวิชาการจาก คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ รายงานว่าตั้งแต่ปี 2018-2019 ตัวอย่างทั้งหมดที่ส่งตรวจ ตรวจพบเชื้อ PCV2d

 

 

แม้ว่าปัจจุบันจะมีการใช้วัคซีนอย่างแพร่หลาย และพบว่าการทำวัคซีน PCV2 เป็นเพียงการลดโอกาสการเกิดภาวะ PCV2 systemic disease (PCV2-SD) แต่ยังไม่สามารถกำจัดโรคนี้ไปได้ (Infection Eradication) โดยอาการส่วนใหญ่ของสุกรที่ติดเชื้อจะเป็นลักษณะไม่แสดงอาการ subclinical disease(PCV2-SI) ซึ่งส่งผลต่อการเจริญเติบโตที่ลดลงโดยที่ไม่แสดงอาการใดๆ

 

ภาวะ PCV2-SD จะพบอาการดังต่อไปนี้ น้ำหนักลด, ผิวซีด, พบอาการทางระบบหายใจ, ท้องเสีย บางครั้งพบภาวะดีซ่าน โดยจะพบในสุกรอายุ 30-180 วัน โดยส่วนใหญ่จะมีอาการให้เห็นในช่วงอายุ 60-90 วัน เมื่อผ่าชันสูตรซากจะพบความผิดปกติที่ ต่อมน้ำเหลืองทั่วร่างกาย โดยจะมีขนาดใหญ่ขึ้น หรือฝ่อได้ และเมื่อนำไปตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์จะพบลักษณะ Lymphoid Depletion โดยจะพบการแทนที่ด้วยเซลล์ Histiocytes และ Multinucleated Giant Cells และอาจพบความผิดปกติในอวัยวะอื่นร่วมด้วย เช่น ปอด ตับซีด มีจุดขาวที่ไตบน Renal Cortex  โดยกลุ่มของโรคที่เกี่ยวเนื่องกับเชื้อ PCV2 จะเรียกรวมกันว่า  Porcine Circovirus Associated Disease (PCVAD) และจะมีชื่อเรียกตามกลุ่มอาการ เช่น PMWS, Porcine Dermatitis and Nephropathy Syndrome (PDNS) เป็นต้น

 

กลุ่มอาการ PCV2-RD (Reproductive Disease) พบได้ในขณะที่มีการติดเชื้อระหว่างแม่สุกรมตั้งท้องแล้วก่อให้เกิดความล้มเหลวทางระบบสืบพันธุ์ ที่แตกต่างกันไปตามระยะของตัวอ่อนสุกร (ตามตาราง)